Worldcon Dublin 2019 – HSF (2019/3)

Er waren op de Worldcon van 2019 bijzonder veel NCSF leden te vinden, hieronder 4 verslagen.

Klara Lammers :

Een bizar idee dat de Worldcon waar ik toch een paar jaar mee bezig ben geweest nu is afgelopen. In de afgelopen jaren zat ik regelmatig achter tafels op Eurocons en Eastercons om Dublin te promoten. Ik ben na Dublin ook nog naar de Eurocon in Belfast gegaan. Ik ben afgelopen dinsdag, 27 augustus, net weer thuis gekomen. Dublin was heftig! Zovéél te zien, te doen en te beleven. Lange dagen en héél véél pijn aan mijn voeten van het lopen. Helaas nam ik (te) weinig tijd om met mensen te praten, maar misschien heeft iemand me wel hyper langs zien komen. 1 x met Heidi gegeten bij een hotel vóórdat het concert van het Worldcon Orchestra begon. Dat was voor mij wel 1 van de hoogtepunten. Leuk dat een groep Nederlandse fans elkaar wilde ontmoeten tijdens de con, helaas moest de groep net weg op het moment dat ik ze gevonden had na mijn dienst in de Green Room. Om mijn vrijwilligers T-shirt te verdienen was ik daar regelmatig te vinden. Ik heb genoten van de conventie. De meeste dingen waar ik naartoe ging (voornamelijk concerten, toneelstukken, quizzen en op donderdagochtend Yoga voor trekkies) hadden niet zulke lange wachtrijen. Natuurlijk ben ik ook naar panels gegaan, ik was 1 van de gelukkigen die bij “Oppy or Armstrong” was op de woensdagavond en ik was bij 1 Kaffeeklatsch op donderdag en 1 reading op maandag (beiden van Michelle Sagara West, 1 van mijn favoriete auteurs). Ik was eerst uitgeloot en vlak voor de conventie hoorde ik dat ik toch kon gaan. Uitgelaten kwam ik aan bij de Science Gallery, waar natuurlijk een rij stond. Dave Lally zag me aankomen en ik heb daar nog gezellig met hem gepraat. De tijd vloog voorbij en we konden voordat we er erg in hadden naar binnen. Er was een leuke interactie tussen de panelleden en ik hoorde iemand zeggen dat ze Aliette de Bodard slim en grappig vonden en iets van haar wilden lezen (ze hebben geluk, want er is genoeg leesvoer van haar te vinden). De openingsceremonie in combinatie met de retro-Hugo’s vond ik echt saai! De reden is waarschijnlijk dat Loncon3 in 2014 hoge verwachtingen bij mij geschapen hadden met het thema “War of the Worlds”. Dat was toen een hele leuke ceremonie. De Hugo-ceremonie ging ik bij “Martin’s” kijken, maar dat hield ik helaas niet lang vol. Ik vond het wel mooi dat de bar vernoemd was naar Martin Hoare. Elke dag was er zoveel te beleven, zoveel highlights. Ik denk dat niemand alles heeft kunnen zien/beleven wat er gebeurde. Natuurlijk zijn er dingen geweest die niet zo gingen als het moest. Ik heb in ieder geval genoten. Hopelijk hebben de meeste mensen die er waren ook genoten. Als je ooit een kans krijgt, ga dan naar een Worldcon! Wie weet, misschien is er in 2024 een Worldcon in Glasgow (en ja, ik heb al achter de Glasgow tafel gezeten om promotie te maken)

Heidi van der Vloet:

Het is altijd weer bijzonder om in het warme badje van het Fandom te belanden. Deze Worldcon was voor mij de zesde, en de eerste dat ik genoeg uren meegedraaid heb als vrijwilliger om een vrijwilligersshirt te bemachtigen. Ook deze keer is het het hele team en alle losse meehelpers weer gelukt om een prachtig evenement voor 6000 fans neer te zetten. De absolute high-lights waren voor mij de uitvoering van het symfonieorkest (ik ben een sucker voor bombastische filmmuziek), de panels over ruimtevaart met Jeannette Epps en Marie Robinette Kowal, de Artshow (zoveel moois! Ik kan niet kiezen!) en mijn vertoning als spotlight-bediener tijdens de opening en de Hugo Awards. Maar er valt over zo’n lang weekend zo veel meer te zeggen en te schrijven. Het is een klein weekje weg van de dagelijkse realiteit, oeverloos lullen over de toekomst en alles wat je jezelf er maar bij kunt voorstellen, genieten van muziek en bier, oude vrienden opnieuw zien, nieuwe vrienden ontmoeten en nieuwe ervaringen opdoen en altijd met te veel nieuwe boeken thuis komen.

Marcel van der Rijst:

Na Helsinki in 2017 was er dit jaar weer een World SF convention in Europa en wel in Ierland. We vlogen op woensdag naar Dublin en we kwamen meteen al bekenden tegen toen we onze toegangspassen ophaalden die middag in het CCD waar de conventie werd gehouden De volgende dag hebben we ons op het programma gestort. Het is moeilijk om te beschrijven hoe het is om een World SF conventie te bezoeken. Voor ons begint het altijd met het aanstrepen van programmapunten die we graag willen bezoeken. En omdat er meer dan 10 stromen naast elkaar zijn kiezen we dan diegene die we gezamenlijk hebben gekozen. En natuurlijk lukt het voor geen meter om naar alle aangestreepte punten te gaan, want er zijn naast het programma ook veel andere zaken te bekijken en te bezoeken. Zoals de dealersroom, waar Wilma weer menig leuk boek heeft gevonden en waar naast boeken ook andere zaken, zoals kunst, sieraden, T-shirts en andere merchandise te vinden waren. De Artshow, waar je allerlei SF&F kunst kan bewonderen. Zo hadden Jim Burns en Chris Moore er verschillende van hun werken hangen Maar onze favorieten waren toch Margaret Walty en Sarah Clemens. Die kenden we nog van vorige conventies en verschillende van hun tekeningen hangen aan onze muren thuis. En als je al het lopen moe was kon je SF-fans van over de hele wereld ontmoeten in Martin’s Bar. Deze bar is vernoemd naar de net overleden fan Martin Hoare, die ik nog ontmoet heb op verschillende Beneluxcons, Ook deze Ierse conventie had zich vergist in het aantal bezoekers. Er kwamen meer mensen op af dan waar ze op gerekend hadden. Ook al was het verdeeld over twee locaties moest je het toch goed plannen omdat je bijna bij elk programmapunt wel in de rij moest staan om de zaal binnen te komen. Maar dat gaf juist leuke momenten om in gesprek te komen met andere fans. We hebben menig panel en lezing meegemaakt. Niet alle panels en lezingen waren even interessant, maar andere waren juist heel leuk of leerzaam om mee te maken. We ontdekten dat een van de Guests of Honor Diane Duane een vlotte prater is en we hebben een aantal programma items met haar meegemaakt. De leukste was het interview dat collega schrijver John Scalzi met haar had over haar diepte-, maar ook hoogtepunten van het schrijverschap. Haar leven met haar man Peter Morwood, tevens schrijver en hoe ze, wat mij heel bekend voorkomt, uren niets tegen elkaar kunnen zeggen als ze met het schrijven bezig zijn. En nog vele andere zaken met veel humor verteld. Het toneelstuk van Paul…. ehhh Peter Cox, Two Stakes. Over Peter’s wederwaardigheden bij het Bram Stoker Society in Londen. Met verve en humor verteld. De lezing door Sylvia Spruck Wrighley, Throwing Grandma out the airlock. Over hoe oudere vrouwen altijd stigmatisch worden weergegeven in Fantasy boeken en hoe dit geheel niet gebeurt in Science Fiction boeken. Het interview met George R.R. Martin en zijn vrouw Parris McBride over hoe het toeging op de conventies in de jaren 70 en het verwezenlijking van Joe Haldeman’s droom, twee naakte vrouwen in een badkuip vol met roze drilpudding en hoe die sindsdien altijd een pak instant drilpudding krijgt, terwijl hij er helemaal niet van houd. De lezing van Bridget Landry op zondag over de missie van Cassini-Huygens die de manen en ringen van Saturnus beschreef. Ze was medewerker aan dit project en de lezing zat vol mooie foto’s van de manen en de ringen en wat ze daar allemaal hebben ontdekt. En natuurlijk moeten we het concert op vrijdagavond niet vergeten. Waar een orkest thema’s van Fantasy en SF series en films, waaronder Games of Thrones, Star Wars en Fantasia, speelt. Dat was wederom een genot voor het oor. En we hebben ook met plezier naar de mooi kostuums in de Masquerade op zaterdag gekeken. En wat juist deze Masquerade zo bijzonder maakte was het wachten op de uitslag. Toen daagde de toastmaster allerlei mensen uit om te improviseren bij foto’s die werden vertoond op het grote scherm. Hier ontstonden hilarische verhalen. Zoals je wel ziet, wij hebben ons uitstekend vermaakt op de conventie en naast dat we veel hebben gezien hebben we ook veel van onze vrienden gezien en gesproken en een paar nieuwe vrienden gemaakt. Ook al was de conventienog bezig op maandag, zijn we al vertrokken voor een rondreis door het mooi binnenland van Ierland om wat af te kicken van alle indrukken die we hebben opgedaan op de conventie.

Jan Johannes Scholte:

De eerste World Science Fiction Convention was in 1939. Mijn eerste World Science Fiction Convention was de 77ste onder de naam Dublin 2019 – An Irish WorldCon. Van 15 augustus tot en met 19 augustus was ik voornamelijk in het Convention Centre Dublin te vinden. Na de registratie, in september 2018, werd de omvang van wat een Worldcon is en wat het inhoudt steeds duidelijker. Dat dacht ik althans. Het werd pas echt duidelijk vanaf het moment dat ik er rond liep, achter de First Dutch Eurocon fantafel zat, panels bijwoonde (onder andere over Chinese science fiction, het koloniseren van de ruimte om ons heen en niet menselijke intelligentie) en een aantal speciale evenementen (de Hugo Awards en het Worldcon Philharmonic Concert, de handtekening krijgen van George R.R. Martin) mee mocht maken. Het is groots. Dat bleek al bij het doorbladeren van de 188 pagina’s tellende Pocket Convention Guide. De Worldcon heeft veel goede en fijne indrukken achtergelaten. Vooral op het gebied van de algemene gemoedelijke sfeer van het hele gebeuren en de openheid en vriendelijkheid van de leden naar elkaar toe. Het ontmoeten van bekenden en onbekenden. Zo’n 5.800 bezoekers uit ongeveer zestig landen hebben samen zorgen gedragen voor een prima tijd.

Dit artikel is eerder verschenen in HSF (2019/3).

dublin2019.com

Ruimte voor vrouwen: Calculating Stars – HSF (2019/3)

Mary Robinette Kowal heeft dit jaar een Hugo gewonnen voor haar boek The Calculating Stars. In haar dankwoord verwees Kowal naar “the Mercury 13” als inspiratiebron voor het verhaal. Het boek is een groot ‘wat als’ verhaal gegoten in een jasje van alternatieve geschiedenis en een beetje sciencefiction. De grootste ‘wat als’ die naar voren komt is de vraag wat er gebeurd zou zijn als vrouwen wel gelijke kansen zouden krijgen binnen het Amerikaanse ruimtevaartprogramma. In het boek lukt het de hoofdpersoon wel wat de Mercury 13 vrouwen niet lukte – Elma is de eerste vrouwelijke astronaut. Het boek leest vlot, maar is duidelijk geschreven voor een publiek dat goed op de hoogte is van de algemene Amerikaanse geschiedenis vlak na de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder op de hoogte is van de vroege ontwikkelingen in de lucht- en ruimtevaart. Er worden vanaf 1952 veel feiten subtiel, en minder subtiel, aangepast waardoor de maanlanding vervroegd plaats moet vinden. Zonder voorkennis gaat een diepere laag in het boek verloren. Wat jammer is, want dit boek is zoveel meer dan alleen een feministische roman.

Wie waren de Mercury 13 nou eigenlijk en wat is hun verhaal? William Randolph Lovelace II ontwikkelde voor NASA het testprogramma waarmee vastgesteld kon worden of mannelijke kandidaten geschikt waren om de ruimte in te gaan. De kandidaten waren allemaal testpiloten. Tijdens het ontwikkelen van het programma vroeg William Randolph Lovelace II zich af of vrouwen de tests ook zouden kunnen halen. Hij financierde het testprogramma zelf en het doel was vooral om zijn eigen nieuwsgierigheid te bevredigen. Hij wilde weten of vrouwen andere resultaten zouden laten zien dan mannen. Er werd in die tijd nog vaak gedacht dat vrouwen en mannen biologisch zo verschillend waren dat vrouwen niet hetzelfde als mannen konden presteren. Aan het onofficiële testprogramma voor vrouwen deden 25 kandidates mee waarvan er 13 overbleven die de selectietest succesvol doorliepen. Deze vrouwen komen in de officiële geschiedenis van NASA helemaal niet voor.

Alle kandidates waren, net als hun mannelijke collega’s, ervaren piloten. De bekendste kandidate was Geraldyn “Jerrie” Cobb. Zij is de enige van de 13 kandidates die alle drie de testfases voor het Mercury programma heeft doorlopen. Dit waren de fysieke, mentale en simulatietests die de mannen ook doorlopen hebben. Ze scoorde bij de beste 2% en zou als ze een man geweest was zeker deel uitgemaakt hebben van de Mercury 7 groep. Misschien zou ze dan zelfs wel de eerste Amerikaan in de ruimte geweest zijn. Het heeft niet zo mogen zijn, ondanks het feit dat ze onderdeel geweest is van een campagne in de jaren 60 om vrouwen toe te laten tot het ruimtevaartprogramma.

Het heeft jaren geduurd voordat vrouwen officieel onderdeel mochten uitmaken van het testprogramma voor astronauten van NASA en voor Jerrie Cobb kwam het te laat. De eerste officiële vrouwelijke kandidates werden toegelaten in 1978 toen de opleidingen voor het Space Shuttle programma begonnen. Astronaut Sally Ride was de eerste Amerikaanse vrouw in de ruimte in 1983 tijdens missie STS-7. Eileen Collins was de eerste vrouwelijke piloot van een Space Shuttle tijdens missie STS-63 in 1995. Mae Carol Jemison was de eerste Afro Amerikaanse vrouw in de ruimte in 1992. Ze heeft daarna nog een kleine rol gespeeld in de aflevering  Second Chances van Star Trek The Next Generation.

Over de Mercury 13 vrouwen is een documentaire verschenen die te zien is op Netflix. De afgelopen tijd is er meer aandacht voor de onbekendere delen van de ruimtevaartgeschiedenis.

Dit artikel, door Marlies Scholte Hoeksema, is eerder verschenen in HSF (2019/3).

us.macmillan.com/series/ladyastronaut/

netflix.com/mercury13/

maryrobinettekowal.com/

vpro.nl/programmas/chasing-the-moon/

.

Zondag 6 oktober – Open Dag ESA in Noordwijk

Op Zondag 6 oktober houdt ESTEC de jaarlijkse ESA Open Dag in Space Expo Noordwijk.

Dit jaar is het thema ‘Naar de maan met ESA’. Nederlands astronaut André Kuipers zal worden vergezeld door voormalige Apollo-astronauten Walt Cunningham van de eerste bemande Apollo-missie en Rusty Schweickart, de eerste piloot van de Lunar Module (maanmodule) en tester van het eerste EVA-maanpak.

Registreren kan via deze pagina.

Dit jaarlijkse evenement vindt plaats in het kader van het Nederlandse nationale Weekend van de Wetenschap https://www.weekendvandewetenschap.nl en de World Space Week https://www.worldspaceweek.org

Eerste NCSF-barbecue

Zaterdag 1 september 2018 was de eerste  van de hopelijk jaarlijkse NCSF-barbecue, die plaatsvond aan de pittoreske werf aan de Oude Gracht in Utrecht. We troffen het met het weer, zoals te zien is op de foto’s. Onder het genot van lekker eten en drinken werd er lustig gekletst over sciencefiction in al haar verschijningsvormen, gekeken naar de voorbij varende boten en kritiek geleverd op de kunde van de vele kanoërs. Het was een geslaagde en gezellige middag en zeker voor herhaling vatbaar. Onze dank aan de aanwezige leden en gasten voor het tot een succes maken van de dag.

Leicon (1985)

‘Kleinschalig, fannish, luchtig SF-gebeuren’ luidt de advertentie, en aan de foto’s te zien maakte de twaalfde Beneluxcon dat meer dan waar, kijk maar:

Linkerkolom: Foto 2: Roelof Goudriaan, Annemarie van Ewyck, Ken Slater.
Rechterkolom: Foto 2: Johan Martijn Flaton, Annemarie van Ewyck, Zweitse Klous. Foto 3: advertentie voor Leicon in HollandSF.

De boekenclub (1977)

Al sinds de beginjaren van onze vereniging is de boekenclub een uitstekend promotiemiddel voor het NCSF en een genot voor alle snuffelaars. Hieronder een aantal foto’s van oude bekenden bij de boekenkraam.

Linkerkolom: Foto 1: Theo Hanou, Leo Kindt.  Foto 2: Hans van der Zee, Kees van Toorn. Foto 3: Hagacon snuffelaars, tweede van links: Annemarie van Ewyck.

Rechterkolom: Foto 1: Hagacon snuffelaars. Foto 2: Nellie Pardoel, Hans van der Zee. Foto 3: Hans van der Zee, Leo Kindt, Nellie Pardoel, Henk Kersbergen.

De boekenclub wordt momenteel beheerd door Jim Held en Ad Oosterling. Ze kunnen alle hulp goed gebruiken.

Uit de oude doos – HSF (2018/X)

Onze vereniging bestaat al meer dan een half eeuw. Met dank aan een aantal leden zijn veel foto’s van de beginjaren gedigitaliseerd. Hier een selectie die laat zien dat we al heel lang van een feestje houden. Veel NCSF-leden waren aanwezig bij zowel Worldcon 28 (1970, Heicon, Heidelberg, Duitsland) als bij de allereerste Eurocon (1972, Trieste, Italië).

Op de website zijn al meer historische foto’s te vinden en worden er wekelijks nieuwe geplaatst in geschiedenisberichten. Gezien de grootte van het archief, en het feit dat er nog steeds foto’s gemaakt worden bij evenementen, blijft dit vermoedelijk eindeloos doorgaan!

Foto 1: Eurocon 1 gasten.

Foto 2: Thomas Mielke, Annemarie van Ewyck en Leo Kindt.

Foto 3: Paul van Oven, Peter Coene, Frits Ferwerda.

Foto 4: Cosplay op de Worldcon van 1970.

Foto’s van Leo Kindt en Peter Coene.

Eerder verschenen in het proefnummer van HSF (2018/X).

De huisdrukkerij van het NCSF, 1976-1980 – Peter Coene

Het verenigingsblad HollandSF werd in 1966 voor het eerst gedrukt. Het was een behoorlijke onderneming!

NCSF-lid Peter Coene heeft recent een uitgebreid verslag over de eerste productiejaren samengesteld met historisch beeldmateriaal. Dit verslag is hier te lezen (zeer de moeite waard!).

In 2015 kwam er helaas een voorlopige einde aan HollandSF.

Maar dit bericht is een hint voor de ALV 😉 dus wees erbij!