Auteur: Jos Lexmond

De Klauw – Adrian Stone (YFA)
Magycker 1
Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, Amsterdam (2016)
350 pagina’s; prijs 17,99
Omslag: Dominik Broniek/Mariska Cock
Kaart: Peter Schravendeel

Van Adrian Stone (pseudoniem van Ad van Tiggelen) las ik eerder niets. Dat lag meer aan mij dan aan Adrian Stone denk ik. Ik heb helemaal niets met Goden en Duivels in de Fantasy en nog minder met fantatische religies, hoe mooi ze ook in elkaar mogen zitten. Ik heb het al eerder gezegd: ik ben meer van de harde SF en Horror en als het dan toch Fantasy moet zijn, dan maar de Heroïsche, van dik hout zaagt men planken Fantasy.
Maar goed… nu dus mijn eerste ervaring met Adrian Stone. Ik moet helaas zeggen dat die me niet erg goed bevallen is en dat komt dan vooral door de aanmatiging op de achterzijde (vast niet door Adrian Stone zelf) dat Adrian Stone de grootste Nederlandse Fantasy-auteur van dit moment is. Door die aanname ben ik er dieper over na gaan denken dan dat ik normaal gesproken doe en kwam tot de conclusie: nou… dat is hij niet. Ik weet er best een behoorlijk aantal te noemen die minimaal net zo groot, maar zeer waarschijnlijk nog wel een maatje groter zijn.
Misschien is die aanname gedaan door de kwaliteit van zijn prestaties met eerdere publicaties, dat weet ik natuurlijk niet, maar zeker niet met ‘De Klauw’.
Ik heb deze uitgave geclassificeerd als Young Adult Fantasy, omdat het voor mij niet in de volwassen fantasy thuishoort. Als je het avontuur op zijn merites beoordeeld dan gaat het wel. Het is redelijk snel. Hier en daar spannend, maar ook voorspelbaar en af en toe ergerniswekkend. Op de laatste twee kom ik nog terug. Over de originaliteit kan je ook discussiëren.

Waar gaat het over? De Klauw zijn een goed georganiseerde bende opstandelingen. De Magyckers heersen over de wereld met hun magie en doen dat zonder mededogen. Vanuit het eiland Aimery hebben ze een monopolie op de magie en laten de heersers en rijken van eilanden goed voor hun spreuken betalen. Het is ook de wereld van Marit haar autistische broertje Auric die in Oftenooi, de havenstad van Semaris, wonen. De toegang tot de stad over land is afgesloten van de buitenwereld door een gigantisch rotsblok, die door een grondverschuiving op de weg terecht gekomen is. Op alle mogelijke manieren was geprobeerd de rots te verwijderen. Men was er niet in geslaagd en het stadsbestuur had ten einde raad de Magyckers ingehuurd om het obstakel op te ruimen. Marit en Auric staan op de eerste rang als dat gebeurd. De gebeurtenissen die dan volgen, maken dat Marit en Auric moeten vluchten voor hun leven. Ze worden hierbij geholpen door Eamon, wiens broer leider van De Klauw is. Ik zal niets verder vertellen. Ik wil geen spoilers weggeven.

Ze te zien… niets mis mee. Maar het gaat om de uitvoering. Draken zijn in deze wereld gedevalueerd tot trekbeesten. Ze zijn van het grootse deel van hun vleugels ontdaan en ze worden geslacht voor hun hart en schubben. Je mag dus drie keer raden wat er in de komende twee delen staat te gebeuren… juist! Daar hoef je niet voor in de toekomst te kunnen kijken. Het gegeven dat een Magycker maar slechts een spreuk per keer uit zijn hoofd kan (mag) leren, geeft natuurlijk de mogelijkheid de Magyckers te overwinnen. Na die ene spreuk zijn ze machteloos en dus overwinbaar. Dat is wel een beetje gemakkelijk. Ergens in het boek wil de Waarheidsvinder de Louteraar Orvil spreken en eist dat het gesprek in de stal waar Eamon verstopt zit plaatsvindt. Ook al lekker gemakkelijk. Dan is Eamon meteen op de hoogte van het laatste nieuws. Maar even later moet het gesprek in het luchtschip voortgezet worden omdat iemand mee zou kunnen luisteren. Dan pas wordt de Waarheidsvinder iemand met zijn geest gewaar, maar dat wordt dan door Orvil afgedaan met: ‘Misschien de echo van mijn talent’
En zo zijn er meer voorbeelden. Jammer, heel jammer, want in potentie zit de wereld redelijk goed en geloofwaardig in elkaar. Allen rammelt het verhaal nogal en is daardoor niet meer dan middelmatig te noemen. Een gemiste kans. Ik ben wel benieuwd het er in de twee volgende delen beter op wordt.

Jos Lexmond

Sarah Lotz – De vierde dag (HO)
De Drie – 2
Uitgeverij Cargo, Amsterdam (2016)
399 pagina’s; prijs 24,90
Oorspr.: Day Four (Hodder & Stoughton, Londen – 2015)
Vertaling: Dennis Keesmaat
Omslag: Getty Images/b’IJ Barbara

Sarah Lotz is geboren in Groot-Brittanië, maar groeide op in Zuid-Afrika en woont momenteel in Kaapstad. Onder diverse pseudoniemen heeft ze thrillers en horror geschreven, waarvan er ook een paar in het Nederlands verschenen. Onder de naam S.L. Grey publiceerde ze (samen met Louis Greenberg) in 2011 ‘In de val’ en ‘De Plaza’. Samen met haar dochter Savannah publiceert ze als Lilly Herne, Young Adult zombie romans (hier onbekend) en als een derde van de auteur (Helen Moffett en Paige Nick) Helena S. Paige, erotisch werk. Onder haar eigen naam debuteerde ze met ‘De Drie’. Volgens Fantastic Fiction zou ‘De Drie’ zowel als ‘De vierde dag’ deel uitmaken van de reeks ‘De Drie’. Helaas heb ik ‘De Drie’ nog niet kunnen lezen en gelukkig wist ik niet van het feit dat ‘De vierde dag’ deel uitmaakte van die reeks, want anders had ik natuurlijk eerst het eerste deel door de ogen gehaald. Maar nu ik hem gelezen heb, moet ik zeggen dat ik het eerste deel niet gemist heb. Sterker nog… ik zou het zelfs als een standalone hebben gelezen en beoordeeld. Gelukkig maar, want ik heb er een ontzettende hekel aan een tweede deel te lezen zonder dat ik het eerste deel gelezen heb. Je hebt zo het gevoel iets essentieels te missen.
Ik heb het wel eens meer en hier dus weer: in welk genre plaats ik dit? Toen ik het boek spotte voor ‘Te Verwachten’, dacht ik meteen aan Horror, maar al lezende moest ik bekennen dat het meer was. Fantastisch was het sowieso en tegen het einde meende ik ook SF invloeden te bespeuren. Maar voor het overgrote deel was het Horror waarin je niet verzeild wilde raken, dus het werd: Horror.
Waar gaat het over? Nou… het verhaal begint vrij rustig aan boord van het cruiseschip: The Beautiful Dreamer. Honderden vakantiegangers genieten drie dagen lang van een tropische cruise ergens voor de kust van Miami, Florida. Er zijn mensen van allerlei slag aan boord, mensen die allemaal een eigen agenda hebben. Een van hen is een moordenaar met een vrouw, die wel heel erg gemakkelijk contacten legt met wildvreemde mensen. Een stel, twee oudere dames, teleurgesteld in het leven, plannen hun zelfmoord. Er is een waarzegster aan boord, met een hulpje die niet weet wat ze moet geloven, die voorstellingen verzorgd met een diepere achtergrond en verder feesten de meeste mensen als beesten, alsof het niet op kan.
Op de vierde dag valt het schip plotseling stil. Er is geen elektriciteit, de radio en telefoons vallen uit zodat geen contact meer mogelijk is met de maatschappij of zusterschepen, die soortgelijke cruises in de buurt doen. Er is dus geen manier om hulp te vragen, maar iedereen gaat er vanuit dat reddingswerkers snel ter plaatse zullen zijn. Het feesten gaat gewoon door. Langzaam verslechterd de situatie. Leidingen raken verstopt en het voedsel begint op te raken. Schoonmakers kunnen hun werk niet meer aan en de stank braaksel en ontlasting (het norovirus waart rond) wordt ondragelijk. Als er dan ook nog eens een levenloze vrouw aangetroffen wordt, begint de situatie onhoudbaar te worden.
Het verhaal begint kalm en kabbelt in eerste instantie rustig aan voort. De redelijk vele verhaallijnen werken behoorlijk afwisselt en je moet soms moeite doen om het verhaal te blijven volgen. Maar dat is niet erg. Je kunt niet altijd achterover leunen en het gewoon maar laten gebeuren. Soms moet er gewerkt worden en dan is de verassing van de plottwist je beloning. Lezen dus. Ik ga ondertussen op zoek naar ‘De Drie’, want die wil ik nu ook wel lezen. Al was het alleen maar om te kijken wat de relatie met ‘De vierde dag’ is.

Jos Lexmond

Penryn & het gevecht om hemel en aarde – Susan Ee (YFA)
Angelfall 3 (en slot)
Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, Amsterdam (2015)
302 pagina’s; prijs 17,99
Oorspr.: Penryn & The End of Days book three: End of days (2015)
Vertaling: Selma Soester
Omslag: Mariska Cock/Shutterstock

Er was hoop dat er in dit deel meer duidelijkheid verschaft zou worden over de bedoelingen en beweegredenen van de Engelen en hun trawanten. Zo begon ik de recensie van het tweede deel en zo kan ik weer beginnen en dat doe ik dus ook maar, want het is me totaal niet duidelijk geworden in Penryn & het gevecht om hemel en aarde. Wel moet ik eerlijk zeggen dat dit laatste deel me beter bevallen is dan de voorgaande twee delen. Op de een of andere manier sprak me de actie en het verhaal me meer aan. Misschien dat het ermee te maken had dat er een duidelijk SF gedeelte in zat met een interessante tijdreis. Ik wil verder geen dingen verklappen, maar ik wil wel opmerken dat wat mij betreft dat gedeelte sterk en logisch in elkaar zat. Een pluspunt dus.

Waar ik wel moeite mee had, was het plaatsen van het verhaal, en eigenlijk de hele trilogie, in een categorie. Susan Ee zegt zelf dat ze een liefhebber van Horror, Sciencefiction en Fantasy is en dat kan je natuurlijk wel zien.
Lees verder “Penryn & het gevecht om hemel en aarde – Susan Ee (YFA), Angelfall 3 (en slot)”

Cardan – Marten Blom (YSF)
Zilverbron, 2016
332 pagina’s; prijs 18,95 euro
Omslagontwerp: Marten Blom
Typografie: Studio Zilverspoor
Redactie: Thirza Meta

Zilverbron en Zilverspoor, één uitgeverij met twee imprints of twee uitgeverijen? In ieder geval is Zilverspoor voor de boeken waar de uitgever vanaf het begin achter staat, voor de ervaren auteurs als bijvoorbeeld Bavo Dhooge, Guido Eekhaut, Ludo Noens, Peter Schaap en Tais Teng? En Zilverbron is voor de manuscripten waar de uitgever wel wat in ziet, maar waaraan meer moet worden bijgeschaafd dan de uitgever zich financieel kan permitteren en daarom een bijdrage van bijna 2000 euro vraagt van de auteur. Ze zijn daar heel duidelijk over. Zilverbron lijkt dus de imprint voor de debutanten, terwijl Zilverspoor die voor de ervaren auteur is, en het lijkt goed om die twee duidelijk gescheiden te houden. Dan rijst wel de vraag of het uiteindelijke resultaat, de publicatie bij Zilverbron, gelijkwaardig is aan de publicaties bij Zilverspoor; een vraag die ik nog niet kan beantwoorden omdat ik nog te weinig titels uit de beide fondsen ken. Wanneer ik Cardan, mijn eerste Zilverbron, vergelijk met de Zilversporen die ik al volgde – de boeken van Anthonie Holslag en Guido Eekhaut – neig ik tot de werkhypothese dat de boeken bij Zilverspoor meer volwassen, kwalitatief beter zijn. Maar, zoals gesteld, dat is slechts een werkhypothese, en het is ook niet helemaal eerlijk ten opzichte van het boek van Marten Blom, omdat het een heel ander soort verhaal betreft, dat niet zomaar met die andere boeken vergeleken kan worden. Toch blijft de gedachte zich opdringen en dat komt vooral omdat Cardan vragen oproept die binnen het verhaal niet worden beantwoord, of in ieder geval niet duidelijk genoeg.
In het dankwoord vermeldt Marten Blom dat de oorspronkelijke tekst is ontdaan “van een overschot aan Geruis en Gebruis”. Dat is, voor wat betreft de basisideeën van deze roman, wellicht nog te weinig gedaan: de Bron, is dat nu hetzelfde als dat mentale externe geheugen, of is dat externe geheugen dat toegevoegd aan de Bron? Is er bij de dubbelaars nu sprake van een nieuw mensenras, of is het gewoon hetzelfde mensenras, maar ‘bezet’ door een buitenaards wezen? Het zijn deze vragen die gedurende het lezen geregeld opkomen en maar niet beantwoord worden. Ook het opduiken van personages als de Poortwachter en Anna vind ik iets teveel een deus ex machina. En aan het eind is er de vraag hoe het probleem van de Dubbelaars wordt opgelost: bij Cardan is de Ander verdwenen, maar hoe is het bij al die anderen?
Maar ondanks die bedenkingen, die wellicht kunnen worden samengevat met de constatering dat Marten Blom te weinig keuzes heeft gemaakt in een teveel aan ideeën, heb ik het verhaal met belangstelling en plezier gelezen. Het is kleurrijk, sympathiek, makkelijk leesbaar en voor wat betreft de dynamiek en afwisseling effectief gecomponeerd.
Zilverbron zou best wel een bron van fantastisch talent kunnen zijn.

Paul van Leeuwenkamp

Het Spel der Spellen (SF)
Wildcards 1
Onder redactie van: George R.R. Martin
Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, Amsterdam (2015)
396 pagina’s; prijs 19,99
Oorspr.: Inside Straigh – A Wild Cards Novel (2008)
Vertaling: Jonas de Vries
Omslag: Davey van der Elsken/Clemens Fersch

George R.R. Martin is natuurlijk een fenomeen en het meest bekend van zijn reeks: Een Lied van IJs en Vuur, van waaruit de meer dan succesvolle HBO tv serie A Game of Thrones ontstaan is. Je mag je afvragen of Martin niet een beetje genoeg van zijn wereld aan het krijgen is, want hij krijgt de tv serie niet meer bijgeschreven. Of wel, de serie heeft zijn verhaal ingehaald. Het gaat zeer interessant zijn hoe dat zich gaat ontwikkelen. Gaan het duo David Benioff en D.B. Weis, de schrijvers van de tv serie, nu de toekomst van de reeks ontwikkelen en gaat Martin daar achteraan hobbelen, of gaan beiden hun eigen weg met het ontwikkelen van het verhaal en krijgen we dan een tweedeling. Het kan nog heel erg leuk worden.

Lees verder “Het Spel der Spellen (SF), Wildcards 1”

De Remedie – Suzanne Young (YSF)
The Program 3
Karakter Uitgevers B.V. Uithoorn (2015)
366 pagina’s; prijs 19,95
Oorspr.: The Remedy – 2015
Vertaling: Carolien Metaal
Omslag: Wil Immink Design/iStock

Een beetje in verwarring ben ik wel. Hoewel, een beetje… Een beetje veel denk ik eigenlijk wel. De eerste twee delen van The Program, Het programma en De Behandeling volgden elkaar logisch op in de tijd. Het derde, De Remedie lijkt (met de nadruk op lijkt) zich af te spelen voor de delen een en twee. Er komt nog een vierde, The Epidemic, die zich logischerwijs weer voor deel 3 lijkt af te spelen, of toch tussen deel 3 en deel 1. Kunt u het nog volgen? Waarschijnlijk niet en dus net zo in verwarring als ik. Irritant is het wel, maar toch, buiten dit alles, moet ik zeggen dat ik toch wel onder de indruk ben van dit derde deel. Het is leesbaar als een stand alone, met in het achterhoofd het zelfmoorden problematiek uit de eerste twee delen. Al lezend in De Remedie irriteerde het me in eerste instantie dat ik geen link vond met de eerste twee delen, dat is toch iets wat je mag verwachten, maar allengs nestelde ik me in het verhaal en zakte de irritatie weg en kwam de bewondering.

Lees verder “De Remedie – Suzanne Young (YSF), The Program 3”