Speculatief Magazine 1.1
Goran Lowie, Diksmuide, België (Mei 2021)
243 pagina’s; prijs € 10,00
Samenstelling: Goran Lowie
Vertaling: Goran Lowie
Omslag: Daniele Gay
Verkrijgbaar via: Amazon.de
Dit is het! Dit ‘Speculatief Magazine’ is precies waar ik al jaren, wel… zeg maar gerust decennia, op zit te wachten. Sinds de hausse van buitenlands vertaalde fantastiek opdroogde in de jaren negentig, waren we veroordeeld tot Nederlandstalige Fantastiek, waar overigens helemaal niets mee mis is. Sterker nog… de Nederlandstalige fantastiek heeft juist, misschien juist wel door het ontbreken van vertaalde speculatieve fictie, een gigantische ontwikkeling doorgemaakt. Daar wil ik dus helemaal geen afbreuk aan doen. Maar diegenen onder ons die geen, vooral Engelstalige, verhalen lezen, omdat het Engels in verhalen toch wel iets anders is dan spreektaal of communicatietaal (mailverkeer), waren dus vooral aangewezen op vertaalde verhalen. Fantastieke boeken vind je nog wel eens, soms (goed) vermomd als Thrillers, maar goed… die waren er nog wel en ook nog te vinden als je er een beetje moeite voor deed. En met de komst van Iceberg Books, kwamen daar de vertaalde boeken ook weer uit de verf. Maar verhalen… louw loene. Dus… er kwam bijna niets meer en daardoor bleven we verstoken van trends en prachtige verhalen die Hugo’s, Nebula’s en wat dies meer zij, wonnen. Jammer. Ik heb wel meer dan eens kwijlend naar een prachtige nieuwe anthologie zitten kijken met allemaal nieuwe namen erin die prijzen wonnen en waar ik nooit kennis mee ging maken. Daar ben ik dus maar snel mee opgehouden.
Maar toen… out of the blue en als een donderslag bij heldere hemel, verscheen de mededeling dat ‘Speculatief Magazine’ een feit was. Ik was flabbergasted. Het was goed geheimgehouden, want zelfs bij geruchte had ik er niets over vernomen. Alleen… het zou alleen online verschijnen. Daar schrok ik dan weer van. Snel contact gezocht met Goran en hem ervan overtuigd (en ik was gelukkig niet alleen) dat het ook papier zou moeten verschijnen en hem de mogelijkheid van Amazon.de (alhoewel het bij Amazon.nl ook € 10,00 kost) gewezen. Binnen een paar dagen was het geregeld en kon ik Speculatief Magazine 1.1 al bestellen. Geweldig!!!
Ergens las ik dat de verhalen in dit Magazine niet eerder in het Nederlands verschenen. Maar dat is niet helemaal waar. ‘De stilte’ van George Guthridge was eerder (weliswaar onder het pseudoniem: George Florance-Guthridge) in: ‘De beste SF van het jaar 11’ in 1985 bij Het Spectrum als Prisma 2410 verschenen. En ‘De Ster’ van H.G. Wells verscheen ook al eerder onder die titel in de H.G. Wells bundel ‘Van ruimte en tijd…’ in 1906 bij G. Schreuders en nogmaals in ‘Het ei van kristal’ in 1980, door Bruna uitgegeven. Ook stond het in het tijdschrift ‘Het Beste’ nummer 17 in 1959. Onder de titel ‘De ster der vernietiging’ kwam het ook nog eens in het tijdschrift van Kees van Toorn: ‘Orbit 4’ in 1978. Maar als Goran dat allemaal gemist heeft… dan snap ik dat best wel. Alles verscheen jaren voordat hij geboren was (in 1999) én hij had niet de beschikking over FANDATA. Wij wel, dus het is niet helemaal eerlijk.
Laten we even de inhoud langsgaan met een enkele woord(en) of opmerking mijnerzijds.
Kritzer, N. – Kattenfoto’s asjeblieft (SF)
Prachtig verhaal over een bewust geworden AI. Ze (het?) probeert te leven volgens Asimov’s wetten van de robotica. Ze doet dat door mensen die niet zo’n fijn leven hebben te helpen. De manieren waarop zijn meer dan logisch, maar je moet er maar opkomen. Haar beloning zijn kattenfoto’s, heel veel kattenfoto’s.
Wiswell, J. – Het Nucleaire Ei Instoppen (SF)
Vreemd en kort verhaal, maar wel fascinerend. De wereld houdt zijn adem in. Wat zal er uit het ei komen.
Buckell, T.S. – Het Galactisch Toeristisch-Industrieel (SF)
Zeer vermakelijk verhaal over een taxichauffeur en een alien, die uit zijn taxi springt. Wat als zijn ‘vrienden’ verhaal komen halen? In het verleden heb ik eerder een verhaal van gelijke strekking gelezen. Weet niet meer wat of wanneer. Maakt ook niet uit. Heel erg leuk!!! De naam van de schrijver heb ik eerder gezien, maar van hem was niets eerder in vertaling verschenen.
Ness, M. – Het reigermeisje (FA)
Niet te verwarren met Mara van Ness. Dit is Mari Ness. Sprookjesachtig verhaal over een geliefde die komt en gaat.
Guthridge, George – Stilte (SF)
Dus eerder gelezen, maar geen straf om het nogmaals te doen. Je kunt je natuurlijk afvragen hoeveel er sinds 1985, toen ik het voor het eerst las, is blijven hangen. Niets dus. Maar het is een fascinerend verhaal over menselijke dierentuinen waar laatste overblijfselen van stammen gehouden worden.
Greenblatt, A.T. – De Halte na het Laatste Station (SF)
Meer dan interessant verhaal over die voornamelijk op zoek is… naar wat? De tijd verglijdt, net als de metro, heen en weer.
Vaughn, C. – De Zeereis van Brenya (FA)
Van Vaughn verscheen al eerder wat in vertaling, maar niet dit verhaal. Een reis naar de Goden en terug. De Goden in het Westen.
Brennan, M. – Drijfhout (SF)
Drijfhout! Een prachtige creatie van een samengestelde wereld uit overblijfselen van legio werelden met een smeltkroes van beschavingen. Een worsteling van een volk om te blijven bestaan. Zeer origineel en magnifiek uitgewerkt.
Rose, C.M. – Blues van de Zelfbewuste Wezens (SF)
IJzersterk verhaal en van alle ijzersterke verhalen in dit o, zo gewenste nieuwe tijdschrift is dit de ijzersterkste. Een robotverhaal zonder weerga. Meer van dit, please!!!
Helaas moet ik de gedichten overslaan. Ik heb al eerder gememoreerd (in uitgaven van Fantastische Vertellingen) dat ik er geen verstand van heb en beoordeling dezes graag aan anderen overlaat. Eerlijk gezegd mag de ruimte van mij ook verder ingevuld worden met verhalen, maar ik begrijp dat anderen er wel van kunnen genieten. Het zij u gegund.
Wells, H.G. – De Ster (SF)
Inderdaad dus eerder gelezen, maar absoluut geen enkel probleem dat nogmaals te doen. Blijft prachtig en nog steeds prima te lezen voor een verhaal uit 1898!
Smith, C. – Het Spel van Rat en Draak (SF)
Uiteraard wel andere verhalen van Cordwainer Smith in vertaling gelezen, maar deze niet. Het verhaal is schitterend, vernieuwend én origineel. En dat voor een verhaal uit 1955. Wow!!!
Tussen de verhalen door verhelderende weetjes, overzichten en inzichten van Goran zelf. Interessant leesvoer!
Al met al een schitterende bundel met schitterende verhalen en een dikke aanrader. Er mankeren slechts twee dingen aan Speculatief Magazine. Het eerste is de vermelding van de originele buitenlandse titel, maar daarvan heeft Goran toegezegd dat hij die voortaan zal gaan vermelden (al is die gemakkelijk genoeg, met een klein beetje moeite, terug te vinden) en twee… dat het een viermaandelijks tijdschrift is. Driemaandelijks zou veel beter zijn natuurlijk.
Uiteraard ga ik heel erg hopen dat Goran een mooie en lange toekomst tegemoet gaat met Speculatief Magazine en dat hij maar veel mooie én nieuwe verhalen kan opduikelen. Hij heeft in ieder geval genoeg te putten uit een maagdelijke voorraad die dertig jaar lang opgebouwd en onaangeroerd is gebleven. Het is wel een ‘Hell of a Job’ om alleen te doen, maar als het goed gaat… dan gaat het goed. En dit eerste nummer… ging meer dan goed!!!
Jos Lexmond