Het donkere woud – Cixin Liu (SF)
Het drielichamenprobleem 2
Uitgeverij Prometheus, Amsterdam (2021)
590 pagina’s, € 22,50
Oorspr.: 黑暗森林 – (Chongqing Media & Publishing Co., Ltd. – Nan’an District Chongqing – 2008)
Vertaling: Joel Martinson (naar het Engels)/Eisso Post & Richard Heufkens (naar het Nederlands)
Omslag: Stephan Martiniere
Je zou best mogen zeggen dat ik maar bof met een baan als recensent. En dat is helemaal waar. Dit jaar heb ik al vijftig boeken mogen (moeten) lezen. ‘Het donkere woud’ was het vijftigste. Daarvan waren er vijftien SF (alsmede Young Adult SF) en dat is best wel een aardig gemiddelde, als je naar de gemiddelden over de laatste jaren bekijkt. Dus… ik ben blij. Uiteraard blij met de nieuwe SF uitgeverij Iceberg Books, die na een wat moeilijke start toch zachtjesaan op stoom komt, maar ook blij met de SF die af en toe bij reguliere uitgeverijen verschijnt, zoals deze ‘Het Drielichamenprobleem’ trilogie. Prima kwaliteit SF, waarvan ik meer en meer wil. Ik kan al haast niet wachten op het derde en laatste deel, ‘Het einde van de dood’ dat deze maand nog zou moeten verschijnen. Spannend.
Een van de nadelen van het recensent zijn is dat, ik heb het al even aangetikt, dat je stevig door moet kunnen lezen. Je wilt niet dat de uitgever te lang moet wachten op zijn of haar recensie. Als dat dan niet lukt (zoals door allerlei oorzaken met ‘Het donkere woud’ het geval was) dan geeft dat behoorlijk wat stress en dan, kan ik jullie verzekeren, wordt het lezen geen pretje. Dan wordt het dwang. Maar goed… ondanks alles… ‘Het donkere woud’ is uit en het was geweldig en een waardig opvolger van het eerste deel.
Wat was ‘Het donkere woud’? Uiteraard… het is SF, maar niet alleen dat. Het is meer, veel meer. Het gaat over menselijk succes en menselijk falen, over liefde en haat, over jaloezie en onbaatzuchtigheid, kortom over alles wat een mens, mens doet zijn. Als je het eerste deel tot je heb genomen, dan is dat meer dan voldoende aansporing om ook dit tweede deel tot je te nemen en uiteraard daaropvolgend ook nog deel drie. Het gaat over de menselijke geschiedenis en hoe om te gaan met een dreiging die nog honderden jaren ver weg is, dus de geschiedenis van de toekomst. Maar toch eigenlijk zoveel mogelijk over de geschiedenis van het heden. Want hoe bereidt je je voor op wat er komen gaat, als je alleen weet dat er een vloot van anderlingen op weg is naar je eigen planetaire systeem. Je weet niet wat je te wachten staat. Nemen we aan dat die vloot Trisolianen vijandig zijn? Daar moet je maar van uitgaan. Je kunt niet aannemen dat ze als je vrienden op weg naar je zijn. Haar sofonen, of subatomaire agenten, zijn hier al en ontregelen wetenschappelijk onderzoek en dwarsbomen de ontwikkeling van de mensheid. Alleen het individuele menselijk brein is immuun voor hun invloed. Het lijkt logisch om het Muurschouwersproject op te starten, een laatste wanhopige poging van de mensheid om zich te verdedigen. Er worden vier Muurschouwers aangesteld, die alle middelen waarover de aarde beschikt tot hun beschikking hebben. Is dat genoeg? Is het nodig? Drie van de Muurschouwers zijn staatslieden en wetenschappers. De vierde, Luo Ji (een niet ambitieuze astronoom), is stomverbaasd over zijn aanstelling. Helpt dat?
Ik ben gek op dit soort SF. De geschiedenis van de toekomst is heel intrigerend. Toen ‘Laatste en eerste mensen’ ‘(Last and First Men (1930)) van Olaf Stapledon in 1984 in vertaling verscheen, heb ik dat letterlijk en figuurlijk kapot gelezen. Ook de geschiedenis van de toekomst gezien met de ogen uit 1930. Mooi, maar ook heel erg leerzaam te zien hoe de mensheid over en over dezelfde fouten maakte. Lazen maar meer politici dit soort literatuur. Zou de wereld er dan beter voorstaan? Denk het niet. Maar je blijft altijd wishfull thinking. Op naar het derde deel!!!
Jos Lexmond