Een Dodelijke Opleiding – Naomi Novik (FA)
Les één van de Scholomance
Uitgeverij Luitingh-Sijthoff B.V., Amsterdam (2020)
333 pagina’s; prijs 24,99
Oorspr.: A Deadly Education – Lesson One of the Scholomance – (Del Rey, New York City, New York – 2020)
Vertaling: Karin Breuker
Omslag: Moker Ontwerp/Erik Kriek
Mijn relatie met Naomi Novik, hoewel vrij eenzijdig (ik las haar verhalen wel, zij de mijne niet, althans dat lijkt me aannemelijk), begon niet zo heel erg geweldig. Als eerste las ik ‘Temeraire’, haar debuutroman en het eerste deel van de gelijknamige reeks. Ik vond het helemaal niks en liet het daarbij. Volgens mij heb ik het eerste deel niet eens helemaal uitgelezen, maar daar kan ik mij in vergissen. Het is niet echt mijn gewoonte en het kan nooit zoveel niets geweest zijn, want anders was ‘Temeraire’ nooit de John W. Campbell Best Book Winner van 2007 geweest. In de jaren die volgden bleef Naomi Novik lekker met haar Temeraire serie bezig en daartoe lag onze relatie dus stil en ging ik vreemd met andere schrijvers (alles in het nette, toch?). Dat duurde tot ‘Ontworteld’ in vertaling verscheen in 2015 en ‘Zilvergaren’ in 2018. De laatste was een zeer vrije hervertelling van ‘Repelsteeltje’. ‘Ontworteld’ heb ik nog steeds niet gelezen (geen tijd voor), maar ‘Zilvergaren’ sloeg bij me in als een bom. Dus toen was de relatie weer aan en hoe… . Toen dus de aankondiging kwam dat het eerste deel van ‘Scholomance’ zou verschijnen, aarzelde ik geen moment, vroeg het aan als recensie exemplaar en kreeg het prompt.
Ik zal hier meteen mijn bevindingen maar neerpennen, dan hebben we dat maar weer gehad. Prima verhaal, maar het heeft een (groot) nadeel. Het bestaat uit vrij lange hoofdstukken en dan vrijwel zonder witregels. Ik geloof dat er in het hele boek slechts twee witregels voorkomen en dat is bijzonder vermoeiend lezen. Je hebt het idee dat het verhaal maar doordendert en nooit is er een rustmoment. Tegen dat het lange hoofdstuk uit is hangt je tong op je schoenen. Dat leest niet lekker, dat kan ik je wel vertellen. Welaan… dit is meteen het enige negatieve aan het gebeuren.
Bij het lezen van ‘Een Dodelijke Opleiding’ kreeg ik al heel erg snel het idee dat ik een volwassen en venijniger versie van Harry Potter aan het lezen was. El Higgins, een loner, is goed getraind en voor bereid op de gevaren van Scholomance, een school voor magische leerlingen. Op deze school zijn geen leraren, geen schoolvakanties en de meeste vriendschappen die er ontstaan zijn puur strategisch en erop gericht om je eigen overlevingskansen te vergroten, zelfs als dat ten gevolge heeft dat je ‘vriend’ het loodje moet leggen. Op deze school leer je namelijk overleven en elke spreuk die je je eigen maakt, geeft je een grotere kans om te overleven en weer een jaar op te schuiven, waardoor je in dat nieuwe leerjaar weer sterkere spreuken nodig hebt om dat jaar weer door te komen. Eenmaal in de school kom je er pas weer uit als je slaagt voor de opleiding of dat je overlijdt. Dat laatste komt nogal eens voor. Er huizen monsters in de school, die door de gangen sluipen, die door kieren en spleten doordringen in de kamer en je bed, als die niet beveiligd zijn met spreuken, en je eten vergiftigen of bederven als je even niet oplet. El Higgins heeft geen bondgenoten, maar ze bezit wel een duistere vorm van magie die ze van haar moeder heeft. Haar magie is sterk genoeg om bergen met de grond gelijk te maken en miljoenen mensen in één klap om te brengen. El doet haar best deze kracht niet te gebruiken omdat het gemakkelijk uit de hand kan lopen, maar of dat lukt…
Zoals gezegd: een prima verhaal, maar vermoeiend om te lezen. Hopelijk wordt dat bij het volgende deel naar vermogen opgelost. De school zelf heeft een ingenieus ontwerp. Als je het boek aanschaft (en bij deze: Doen!) dan moet je de dwarsdoorsnede van De Scholomance maar eens bekijken op de tekening in het boek. Ingenieus! Het kan nog wel een tijdje duren voordat we deel twee kunnen lezen. De Engelstalige versie komt pas in september van dit jaar beschikbaar.
Jos Lexmond