Spoorloos en andere verhalen – Frank Roger (DIV)
De Sciptomanen vzw/Schrijverspunt (2020)
254 pagina’s; prijs 18,00
Omslag: Johnny Bekaert –graphic things
ISBN 978-94-6266-406-7
Stiekem, welhaast op kousenvoeten, is Frank Roger over de gehele wereld beroemd geworden met zijn verhalen. Verhalen die dermate simpel van idee zijn, dat je je wel eens afvraagt, waarom daar nooit iemand anders opgekomen is. Aan de andere kant zijn ze zo subliem uitgewerkt zoals alleen Frank Roger dat kan en daarmee maakt hij ze zeer herkenbaar. Ik denk dat als ik een verhaal van zijn hand zou lezen waar geen naam onder zou staan, ik ze uit duizenden (nou ja… honderden, of in ieder geval tientallen) zou herkennen als de zijne. Frank Roger publiceert al sinds het midden van de jaren zeventig verhalen in Nederlandstalige tijdschriften, fanzines en bloemlezingen. Als ik even in FANDATA mag spieken, dan tel ik daar 252 titels (buiten de verhalen in deze bundel) in alle mogelijke Fantastieke genre’s en dan zullen we er her en der nogal wat missen denk ik zo. We hebben vast wel obscure en minder obscure tijdschriften gemist hebben, die we hopelijk nog eens tegen zullen komen. Ik zag laatst de mededeling dat zijn verhaal ‘Leegloop’ in Weirdo’s 128 verschenen was. Ik wist niet dat dit blad nog steeds bestond. De laatste Weirdo’s die we in Fandata opgenomen hebben is nr. 75 uit 2006. Dat wil dus zeggen dat we er al een dikke vijftig (!) gemist hebben. God weet hoeveel verhalen van Frank Roger dat zijn. Maar goed… om maar eens wat andere, vroege voorbeelden te noemen … in 1975 verscheen ‘Het examen’ in SF Magazine 43 en ‘Booby Trap’ in de Maxi Hoho 222 in 1976 en ga zo maar door. De rij is welhaast eindeloos. Zijn werk wordt ook gretig opgepakt in het buitenland. Op de achterflap van ‘Spoorloos’ staat te lezen dat hij reeds in veertig talen vertaald is en dat is beslist geen sinecure. Met een grote regelmaat verschijnen mededelingen op facebook dat er weer een verhaal is gepubliceerd in een Chinees, Koreaans, Russisch of Fins (of wat voor taal dan ook) tijdschrift. Dat moet een hele rare gewaarwording zijn. Dat je naam onder een verhaal staat dat in het cyrillisch of in het Chinees gedrukt is. Je kunt er zelf geen letter van lezen (neem ik aan tenminste) en je moet er maar op vertrouwen dat de vertaling enigszins overeenkomt met wat je zelf in het Nederlands hebt geschreven en dat de bedoeling van het verhaal overkomt. Nou ja… hoe dan ook: leuk, leuk, LEUK!!!
Wat Frank Roger eigenlijk nog maar weinig heeft gedaan tot nu toe is het uitgeven van zijn verhalen in bundels. Er zijn er bij mijn weten slecht drie. Waaronder ‘De trein naar nergens en andere verhalen’ verschenen in 2005 bij de Free Musketeers. ‘Een glimp van goud’ met slechts 4 verhalen en ‘De zeven smaken van de vooruitgang’ beiden bij het Zinkend Schip ook in 2005. Maar het kan goed dat we er daar ook van gemist hebben. Genoemde bundels zullen niet erg uitbundig aangeschaft zijn neem ik aan. Ik begrijp eigenlijk niet dat een reguliere uitgeverij nooit eens initiatieven heeft ontwikkeld om Frank Roger uit te geven. Hij timmerde toch voldoende aan de weg, zou je zeggen.
Maar goed… nu is er ‘Spoorloos en andere verhalen’ een behoorlijk lijvige bundel met dertig van zijn verhalen, waarvan er een negental eerder en elders (ongetwijfeld in een fanzine oid) verschenen. De verhalen zijn in alle genres zoals SF, Fantasy en er is er zelfs een waarbij in niet weet in welk genre die in te delen zou zijn. ‘Kritische massa’, Fantasy of Horror? Er zijn er zelfs een paar bij die volgens mij geen genre verhalen zijn, maar daarover is waarschijnlijk te discussiëren. De meeste zijn vermakelijk, ingenieus en soms irritant omdat ze plotsklaps uit en afgelopen zijn, terwijl dat heel erg logisch is, maar ik er nog niet klaar mee was. Ik had er nog wel een tijdje mee door kunnen gaan. Wat het beste verhaal is? Geen idee! Als ik toch een keuze uit het rijke aanbod zou moeten maken, dan zou ik denk ik voor ‘Bibliopolis’ gaan. Omdat boeken tijdloos zijn. Of misschien ‘Vol pension’ omdat je daar droevig je fantasie kunt beleven. Of misschien wel: ‘De vallende ster’, effectief in zijn geweldige simpelheid. Of… nee, ik kan geen keuze maken. Hoe dan ook heb ik me een hele tijd geweldig vermaakt met ‘Spoorloos’. Kom snel met een nieuwe bundel uit je geweldige oeuvre, Frank. Ik zit er helemaal klaar voor.
Jos Lexmond