Jack Vance – Miro Hetzel – 197p.
Spatterlight, Amstelveen (2019) € 14.99
Het Verzameld Werk van Jack Vance 50
(The Dogtown Tourist Agency (1975) & Freitzke’s Turn – (1978))
Vertaling: Ivain Rodriguez de Léon & Jaime Martijn
Omslagontwerp: Howard Kistler
Omslagillustratie: Jared Pullen
(Verkrijgbaar via Amazon.de)
Miro Hetzel. Lang verwacht en toch gekomen. Daar was ik natuurlijk niet zo bang voor, maar wel of ik ‘Freitzke’s beurt’ nog net zo leuk zou vinden als ik destijds vond… maar daarover straks meer.
Miro Hetzel. Hij is voor mij de leukste Vance detective die er is en zit voor mijn gevoel een beetje tussen Magnus Ridolph en Kirth Gersen in. Nou is Kirth Gersen niet echt een detective hoor ik jullie zeggen, maar meer iemand die alle vijf de Duivelsprinsen op probeert te sporen om hen te straffen na hun bloedbad op Fraaibergen. Voor mij is hij toch een detective. Miro Hetzel is wat serieuzer dan Magnus Ridolph en je kunt zien dat hij wat rijper is. Ik heb het altijd jammer gevonden dat Jack Vance slechts twee Miro Hetzel verhalen schreef en nog steeds. Ik had er véél meer willen lezen. Maar goed… het is niet anders.
Miro Hetzel noemt zichzelf geen detective, maar een bewerkstelliger met een reputatie die zijn hoge tarieven meer dan waard is. Hij houdt er tijdens zijn opdrachten een min of meer exorbitante levensstijl op na, die hij zonder mankeren bij zijn opdrachtgevers in rekening brengt. Deze opdrachtgevers zijn dan meestal ook niet de minst vermogende en doen er gewoonlijk niet heel erg moeilijk over. In ‘De machines van Maz’ wordt hij geconfronteerd met de zaak van Sir Ivon Hacaway, wiens bedrijf peperdure complete elektronica maakt, maar te lijden heeft van een bedrijf, Istagram genaamd, dat dezelfde elektronica voor een schijntje op de markt brengt. Het vreemde is dat Istagram zijn producten op Maz laat produceren. Maz is een wereld dat nou niet echt bekend staat om zijn technologische kennis. Er zijn op deze wereld 229 Gomaz krijgerstammen die enkel en alleen geïnteresseerd zijn om elkaar onderling de hersens in te slaan. Miro zet zich met verve aan de bewerkstelliging.
Dan ‘Freitzke’s beurt’. Dit verhaal verscheen het eerste in de Vance bundel ‘Alambar’ die in 1981 bij als Meulenhoff SF 171 verscheen. Ik kan me nog goed herinneren dat ik het verhaal voor de eerste keer (en trouwens enige keer) onder ogen kreeg en nadat ik doorkreeg wat er precies aan de hand was, ik hikkend van het lachen van mijn stoel rolde. Om de een of andere reden heb ik ‘Freitzke’s beurt’ daarna nooit meer gelezen, Niet omdat ik het niet wilde, maar het kwam er eenvoudigweg niet van. Toen Spatterlight begon het gehele oeuvre van Jack Vance opnieuw uit te geven wist ik dat dan ‘Freitzke’s beurt’ nogmaals zou lezen. Echter was ik er een beetje bang voor. Sinds 1981 heb ik aan eenieder die het maar wilde horen, verkondigd dat ik ‘Freitzke’s beurt’, samen met ‘De zeventien maagden’, het beste verhaal van Jack Vance ooit vond. Waar ik dus bang voor was, is dat het tegen zou vallen. Het komt meer voor dat je iets in je hoofd idealiseert en dat als je het later, veel later dus, nog eens ziet of meemaakt, dat het dan ontzettend tegen valt. Nou… ‘Freitzke’s beurt’ viel absoluut niet tegen, sterker nog… ik vond het weer schitterend. Het had nog niets aan kracht verloren. Ik was veel vergeten in die achtendertig jaar en de verrassing, al wist ik ongeveer nog waar het over ging, was nog steeds groot genoeg om weer van de stoel te rollen van het lachen. Nu ben ik ook niet bang meer voor als ‘De zeventien maagden’ nog eens voorbijkomt. Dat zal ook weer lachen zijn.
Wat moet ik hier verder nog aan toevoegen? Helemaal niets. Nooit Miro Hetzel gelezen? Absoluut gaan doen. Leuk! Leuk! Leuk!
Jos Lexmond