Robert E. Howard – Conan. De toren van de Olifant en andere verhalen (HF) – 294p.
Spatterlight, Amstelveen (2019) € 16.68
Vertaling: Frits Lancel & Pon Ruiter (herzien door Pon Ruiter)
Omslag ontwerp: Howard Kistler
Omslagillustratie: Dogan Oztel
Illustraties: Stephen Fabian
(Verkrijgbaar via Amazon.de)
Als je me nu zou vragen welke zwaardzwaaiende held mijn favoriet is, dan zou ik zonder ook maar een moment te twijfelen zeggen: John Carter van Mars (of zijn equivalent: Carson van Venus natuurlijk. Zelfde vent, andere wereld). Conan is een heel goede tweede. Waarom mijn voorkeur bij John Carter van Edgar Rice Burroughs ligt? Dat moge duidelijk zijn. Ik ben natuurlijk van nature meer van de SF dan van de Fantasy, in welke vorm dan ook. Aangezien de verhalen van John Carter zich afspelen op Mars (en die van Carson op Venus) zit daar dus meer dan een vleug SF in. Alhoewel je dit nou ook weer niet heel erg zwart-wit moet zien. In het eerste Conan-verhaal in de bundel ‘De Toren van de Olifant’ zitten ook SF-elementen. Het was wel zo dat ik eerder met de John Carter-verhalen geconfronteerd werd. In 1971 werden vier John Carter-boeken uitgegeven en daar was ik meteen heel erg dol op. Bruna begon pas in 1976 met de reeks Conan-verhalen in de Zwarte Beertjesreeks en alhoewel er natuurlijk al eerder Conan-verhalen waren verschenen in bundels als ‘De stem van El-Lil’ (1971) en ‘De zwarte steen’ (1969) begon mijn liefde voor Conan pas echt met de eerste bundel ‘Conan’ die als Bruna Zwarte Beertjes 1714 in 1976 verscheen. In deze bundel (en ook de latere) verschenen, behalve verhalen van Robert Ervin Howard, ook verhalen van auteurs die schreven in het Conan-universum zoals Lin Carter en L. Spraque de Camp. Mij maakte het niets uit. Conan was Conan, wie het dan ook geschreven mocht hebben. Later in 1983 en 1984 verschenen nog vier bundels bij W & L Boeken en toen was het (op strips na) wel een beetje afgelopen. Nu dus een bloemlezing van de beste verhalen van Robert E. Howard uit de Bruna Zwartje Beertjes, gekozen door Pon Ruiter. Zijn het echt de beste? Ik zou het met de beste wil van de wereld niet kunnen zeggen, maar waarschijnlijk in de ogen van Pon Ruiter wel. Ik vond het in ieder geval een geweldig leuke hernieuwde kennismaking met Conan. Uit deze bloemlezing zou ik ‘… zal u een heks geboren worden…’ of ‘Scharlaken citadel’ als mijn beste bestempelen, maar… de ander vijf misstaan echt niet in deze bundel. Nooit iets van Howard gelezen? Dan gewoon aanschaffen en tot je nemen. Je zal er geen spijt van krijgen.
Terwijl ik hier dus heel erg mee in het verleden bezig was, dacht ik ook heel erg terug aan de tijd dat ik rond de twintig was. Het was een razend interessante tijd op SF-gebied. Er gebeurde van alles en de nieuwe uitgaven waren haast niet bij te houden. Nu Spatterlight begint met andere boeken uit te brengen dan de onovertroffen reeks van Jack Vance en dus met twee boeken (de recensie van ‘Het uur van de Draak’, komt eerdaags) van Robert E. Howard het spits afgebeten heeft, is als volgende, in het najaar, ‘De geboortegraf’-trilogie van Tanith Lee aan de beurt. Ondanks het feit dat ik daar destijds van genoten heb, zou dat niet echt mijn keuze geweest zijn. Eerlijk gezegd had ik verwacht dat Spatterlight zich meer in de richting van de SF zou ontwikkelen, maar dat kan natuurlijk nog wel komen. Ik zou het wel weten en dan meteen ook niet weten waar te beginnen. Of eigenlijk zou ik dat wel weten. Ik zou in eerste instantie gaan voor trilogieën en/of andere reeksen die nooit helemaal afgemaakt zijn. Wat bijvoorbeeld te zeggen van John Carter van Mars (of Carson van Venus) van Edgar Rice Burroughs. Genoeg verhalen die of nooit in vertaling verschenen zijn, of waarvan het al heel erg lang geleden is. Of de Marstrilogie van Kim Stanley Robinson. ‘Blue Mars’ en de verhalenbundel ‘The Martians’ zijn nooit vertaald. Misschien is het daarna een goed idee om zijn steeds verdere ontdekkingsreizen in ons zonnestelsel te vertalen. Of de Queng-Ho serie van Vernor Vinge. ‘Children of the sky’ en de proloog daarvan: ‘After the Battle on Starship Hill’, nooit vertaald. Of de Homecoming-reeks van Orson Scott Card. Als ik het wel heb, vier delen onvertaald. ‘New Crobuzon’ van China Mieville. ‘Iron Council’ onvertaald. ‘Xeelee’ van Stephen Baxter. Hoeveel delen nog te vertalen?
Het kost me behoorlijk wat moeite me hiervan los te rukken, want ik zou nog uren door kunnen gaan, maar deze recensie is al veel te lang geworden. Nou… nog eentje dan. Wat zou je zeggen als alles van Asimov nog eens ter beschikking kwam? Ja… JA, IK WIL!
Jos Lexmond