Jack Vance – Spelevaren op Grote Planeet (SF) – 198p.
(Showboat World – Space Stories, Pyramid Books, New York (1975))
Spatterlight, Amstelveen (2019) € 14,71
Het Verzameld Werk van Jack Vance 5
Vertaling: Pon Ruiter (herzien)
Omslag: Howard Kistler/Marcel Laverdet
Kaart: Christopher Wood
(Verkrijgbaar via Amazon.de)
Mijn lijst met ‘Nog te lezen’ boeken is mijlenlang en bestaat voor een groot gedeelte uit Engelstalige titels, waarvan mijn hoop dat ze ooit nog eens vertaald gaan worden, tot nul gereduceerd is. Dan heb ik het bijvoorbeeld over de boeken van Jack McDevitt, Alaistair Reynolds, Peter F. Hamilton en ga zo maar door. Ik hoor u al zeggen: nou… dan lees je ze gewoon toch in het Engels. Ha… ja, als het zo simpel was. Sommige schrijvers zijn redelijk makkelijk te lezen in het Engels zoals Orson Scott Card en Allan Steele (Coyote), maar ik ben meermalen jammerlijk gestrand bij Alastair Reynolds. Dat komt doordat, ik geef het ruiterlijk toe, ik te beroerd (lees lui) was om bepaalde begrippen op te zoeken en dan vastliep omdat ik op een gegeven moment geen flauw idee meer had waar het over ging. Ik heb dik veertig jaar bij een Amerikaans bedrijf als systeembeheerder gewerkt waar de voertaal Engels was. Handleidingen en communicatie waren allemaal in het Engels, dus ik kan me aardig redden. Maar technisch Engels is toch heel wat anders dan het lezen van Engelse romans. Het lezen ging ook maar op de helft van de snelheid dan in het Nederlands, dus heb ik me uiteindelijk maar neergelegd bij het feit dat ik er waarschijnlijk nooit genoeg geduld voor op zou kunnen brengen. Dat brengt ons dan op de lijst ‘Nog eens te lezen’ boeken. Deze bestaat uiteraard uit enkel en alleen Nederlandstalige titels en overtreft in lengte die van ‘Nog te lezen’. Wat staat daar allemaal op: alles van Asimov, Aldiss, Vinge, Eric Frank Russell, Simak, Sheckley, Harrison en ga zo ook maar nog even door. Die heb ik allemaal in de kast staan, maar daar komt het nu niet van. Recenseren houdt me meer dan bezig en zodoende kom je dus nergens anders meer aan toe.
Ik mag me dus gelukkig prijzen dat Spatterlight alles van Jack Vance (die dus ook op mijn ‘Nog eens te lezen’ lijstje staan) opnieuw aan het uitgeven is, zodat ik ze via de recensieboeken weer tot mij kan nemen.
Zo ook ‘Spelevaren op Grote Planeet’. Ik las dat voor het eerst in de uitgave van Scala uit 1976 en heb het daarna nog verschillende malen verslonden, waarna het daarna zeker een jaar of dertig uit het zicht raakte. Tot nu toe. En weer raakte ik in vervoering. Ik wist nog hoe het afliep, althans hoe de wedstrijd in Mornune verliep en afliep, wat al een giller was. Maar de reis ernaartoe, met de streken van Appolon Zamp en de poets en wederpoets van Garth Ashgale, waarbij ze elkaar de wind uit de zeilen namen, letterlijk en figuurlijk, waren meesterlijk en leiden onverandert weer tot een steelse grinnik en gesis van verbazing mijnerzijds. Openlijk waren beide heren beleefd tegen elkaar, dronken samen het een en ander en keuvelden wat, maar uit elkaars zicht probeerden ze elkaar het leven zuur te maken en het optreden met hun circusboten te beletten of in ieder geval te verstoren. En daar gingen ze ver in… heel erg ver.
Langs de oevers van de rivier de Vissel, waarlangs de circusboten heen en weer varen, wonen zoveel verschillende volken in evenveel verschillende dorpen en stadjes. Het lijkt haast te veel. In de rivierindex staan hun eigenaardigheden beschreven en aan de hand daarvan maakte Apollon Zamp de afweging aan te leggen, of niet, en paste hun voorstelling daarop aan. Hij is onderweg naar voornoemd Mornune op uitnodiging van koning Waldemar voor deelname aan het Grote Festival. Het wordt een lange en enerverende reis.
Jack Vance heeft met ‘Spelevaren op Grote Planeet’ een boek geschreven dat bol staat van de amusante gebeurtenissen. Jammer dat hij maar twee boeken gesitueerd heeft op Grote Planeet. Ik weet niet of er nog korte verhalen zijn die op Grote Planeet gesitueerd zijn, maar ik denk het niet. Het was in ieder geval een uitstekende plek om zijn ongebreidelde fantasie op te kunnen botvieren. ‘Spelevaren op Grote Planeet’, doen!!! Het is Genieten. Inderdaad… met een grote G.
Jos Lexmond