Edison. Het mysterie van de muizenschat – Torben Kuhlman (JFA)
(Edison – Das Rätsel des verschollenen Mauseschatzes (Nordsüd Verlag AG, Zürich – 2018))
De Vier Windstreken , Rijswijk (2018)
93 pagina’s; prijs 19,95
Vertaling: Joukje Akveld
Illustraties: Torben Kuhlman
Eigenlijk durf ik best toe te geven dat ik dol ben op ‘Tussen Kunst en Kitsch’. Ik hoef ook niet echt bang te zijn dat ik me daarmee belachelijk maak, want er zijn wekelijks zo’n anderhalf miljoen Nederlanders met mij die ervan genieten. Het programma is al sinds 1984 op de buis en heeft daarmee dus best wel bestaansrecht opgebouwd.
Wat trekt me aan in kunst? Ha… dat weet ik eigenlijk zelf niet. Schilderkunst vind ik mooi, maar dan moet ik wel kunnen zien wat het voorstelt. Op het gevaar af dat ik heel kunstminnend Nederland (en België) voor de schenen schop, wil ik wel verklaren dat ik het niet zo op de ‘zogenaamde’ kunst heb die mijn achterkleinkind ook zou kunnen produceren als een zootje klodders verf op een vel papier, of wat krassen waar je met de beste wil van de wereld niets in kunt ontdekken. Soms kan ik de kleurencombinatie nog wel mooi of aantrekkelijk vinden, maar de aandacht is dan snel weer over en kijk ik toch weer graag naar de schilderijen uit de Gouden Eeuw met die spectaculaire wolken en minutieus geschilderde landschappen.
Ik kan dus wel zeggen dat ik visueel ingesteld ben. Vroeger had ik een zolderkamer met van die schuine wanden die afgezet waren met platen waar je heel erg gemakkelijk posters met punaises kon prikken en dus hing die kamer vol met posters uit een Engelstalig posterblad (waarvan ik de naam ben vergeten). Posters van Chris Foss van alien ruimteschepen, buitenaardse landschappen, barbaarse schonen en helden van Frank Frazetta en ga zo maar door. Daar kon je van zien wat ze voorstelden. Niet bestaand meestal, of in ieder geval ongezien, maar adembenemend mooi.
Waar wil ik naar toe met dit verhaal? Ha… ik ben zelf ook bijna de draad kwijt.
Wel… natuurlijk naar een toch ietwat ondergewaardeerd onderdeel van de jeugd literatuur: het prentenboek. Daarvan heb ik er al heel wat heel erg mooie voorbij zien komen met prachtillustraties die niet zouden misstaan in kunstprogramma’s. Een tijdje terug struikelde ik (niet letterlijk) dus over ‘Edison. Het mysterie van de muizenschat’ en ik werd meteen verliefd op de waanzinnig mooie platen en het leuke verhaal. Natuurlijk hebben we al muizenverhalen te over. Je hoeft maar te denken aan de muizenverhalen van Geronimo Stilton en je hebt al een hele grote en succesvolle te pakken. Fantasia, Reis door de Tijd en Duifje Duistermuis zijn zomaar een paar reeks titels die een ieder waarschijnlijk wel kent. Maar als je ‘Muizen in de literatuur’ bij Google intikt krijg je duizend-en-één verwijzingen naar muizen verhalen.
Torben Kulmann heeft ook een muizenverhaal bedacht, of liever… dit is al zijn derde, die hij koppelt met gebeurtenissen uit de geschiedenis van de mensen waar hij muizen moeiteloos inpast. Zijn eerste verhaal ging over Charles Lindbergh en het tweede over Neil Armstrong waarbij muizen een heel belangrijke rol laat spelen. In ‘Edison’ suggereert hij zelfs… . Ha nee, dat ga ik dus niet vertellen. Dat moeten jullie zelf maar lezen. Want de aankomst is mooi, maar de reis er naartoe is wonderschoon. Het boek staat vol met prachtige platen. Om er maar een te noemen is de eerste dubbele pagina die je ziet. Het is een tekening, nou ja tekening, een schilderij van een ouderwetse boekenwinkel met boeken uitgestald als: Jules Verne – Journey to the Center of the Earth, H.G, Wells – War of the Worlds (denk ik), Moby Dick en Treasure Island. Je krijgt zo zin om je daar een weekend in terug te trekken. Uiteraard zitten er volop muisjes (zelfs een paar met een rugzak) in de winkel. Zoveel details en het gaat maar door. Plaat na plaat. Je vergeet soms om adem te halen, zo mooi. Je hebt de neiging de tekst over te slaan en maar door te bladeren.
Kopen en genieten, zou ik zeggen. Ik ga intussen op zoek naar de twee eerdere boeken. Die moet en zal ik hebben.
Jos Lexmond