Een bijna definitieve lijst van nachtmerries – Krystal Sutherland (YFA)
(A semi definitive list of worst nightmares (G.P. Putnam’s Sons – 2017))
Uitgeverij Young & Awesome, Amsterdam (2018)
270 pagina’s; prijs 18.99
Vertaling: Hanneke van Soest
Omslag: Caren Limpens/Shutterstock/Sloth Astronaut
Waarschijnlijk heeft eenieder van ons wel kleine of grotere angsten, kleine of grotere fobieën. Daar is bijna niet aan te ontkomen. Mijn vrouw, bijvoorbeeld, heeft het niet op spinnen en andere beestjes en ikzelf heb in het verre verleden iets opgedaan dan ik niet weet te benoemen, althans ik heb er geen naam voor. Toen ik een jaar of zeventien a achttien was ging ik met twee vrienden op de brommer (nu waarschijnlijk scooter) op vakantie. Gepakt en gezakt togen we richting zuid en tuften door België, Luxemburg, Noord-Frankrijk en dan via Duitsland weer terug richting huis. We verbleven her en der op campings en waren vrij braaf. Geen gekke dingen dus over het algemeen. Zo verbleven we tijdens een van die veertiendaagse vakanties op een camping in een heuvelland (waarschijnlijk in België of misschien wel Zuid-Limburg). In een van de heuvels was een grot en we klommen eens naar de heuveltop om te proberen zo dicht mogelijk boven de grotopening uit te komen. Waarom? Geen idee. Er was weinig waaghalzerigs aan, maar plotseling kreeg ik het gevoel naar voren, dus in de richting van de afgrond getrokken te worden en kreeg visioenen dat ik naar beneden kukelde. Voor mijn gevoel kon ik me, net op tijd, achterover laten vallen. Sindsdien heb ik het gevoel naar beneden te worden getrokken als ik op hoogte sta, of dat nu dertig centimeter of dertig meter is. U begrijpt dat ik zoveel mogelijk afgronden probeer te vermijden sindsdien. Ik heb geen hoogtevrees, maar weet niet hoe het wel te noemen.
Zo zijn er best nog heel wat meer angsten waar ik, of men in het algemeen, geen weet van heeft. Van de week, bij de Slimste Mens, kwam de angst voor kleine gaatjes, ofwel trypofobie, ter sprake. Daar had ik nog nooit van gehoord en ik kan me er ook niets bij voorstellen. Dat is misschien wel het ergste van fobieën… dat mensen zich er niets bij voorstellen en er lacherig over gaan doen.
De kleine angsten, zoals wat ik heb of wat mijn vrouw heeft, zijn allemaal niet echt dramatisch te noemen. Je leert er mee leven en normaal gesproken denk je er zelfs niet aan, tot je er weer eens mee geconfronteerd wordt.
Voor Esther, de hoofdpersoon in ‘Een bijna definitieve lijst van Nachtmerries’, maken fobieën deel uit van haar dagelijkse leven. Al haar familieleden hebben last van de meest uiteenlopende angsten. Haar moeder kan haar nooit meer ophalen in haar auto omdat ze op het dak van de auto een zwarte kat aantrof met duivelse gouden ogen. Dat was wel zo’n uitgesproken voorteken dat ze daardoor geen auto meer kon rijden. Esthers familie is al eeuwenlang vervloekt en daardoor behept met het spontaan oplopen van angsten en fobieën. Esther zelf weet nog niet wat haar grootste angst is, omdat ze zo mogelijk alles uit de weg gaat: liften, kleine ruimtes, grote drukte, spinnen en nog veel meer. Ze heeft een hele lijst opgesteld. De bijna definitieve lijst van nachtmerries. Bij de bushalte, want haar moeder kan haar dus niet meer ophalen, ontmoet ze een huilende jongen, die een vroeger vriendje, Jonah Smallwood, blijkt te zijn. Hij zegt beroofd te zijn en vraagt Esther geld te leen, maar ondertussen weet hij, met een truc, haar al haar geld afhandig te maken, de armband van haar oma, haar iPhone, een rol fruitella, haar bibliotheekkaart, een exemplaar van The Godfather, haar bijna definitieve lijst van nachtmerries en haar waardigheid. Later in het boek daagt Jonah haar uit om samen met hem haar angsten te lijf te gaan door ze een voor een te ondergaan.
Dit gegeven levert amusante en ook dramatische gebeurtenissen op. Ofschoon ik tegenwoordig een watje ben en bijvoorbeeld bij Spoorloos wel eens volschiet, kunnen boeken me bijna niet emotioneel raken. Ik vind ze amusant, spannend, leuk, lollig, droevig, boeiend en zo, maar emotioneel word ik er meestal niet van. Maar dit boek wist me toch te raken en dat is een behoorlijke pre. Dus… wat mij betreft zeer de moeite waard.
Jos Lexmond