Gemma Geurts – *Zorgen voor later. Tien dystopische toekomstverhalen (YSF)
Clavis Uitgeverij, Hasselt – Amsterdam – New York (2024), Clavis Young Adult
236 pagina’s; prijs 20,95
Omslag: Clavis Studio
Het was een feit dat ik behoorlijk verrast toen dit boek ongevraagd bij me door de brievenbus viel. Dit, ongevraagd boeken sturen, gebeurde vaker, maar ook niet meer zo heel erg vaak. Meestentijds doe ik er niets mee, want daar heb ik geen tijd voor. Uitgeverijen weten dit ook. De eerste keer dat ze me een boek ongevraagd sturen, meld ik dat braaf en leg uit hoe en wat. Maar soms… heel soms zit er iets tussen wat ik toch wel interessant vind en die schuif ik dan maar tussendoor. Zo ook met dit boek!
Gemma Geurts ben ik nog niet eerder tegengekomen, maar er schijnt in 2019 al een boek Sophie en de drakentranen, voor 9 jarigen van haar verschenen te zijn, wat ook al bij Clavis uitgegeven is én… wat ook meteen al werd genomineerd voor de Hotze de Roosprijs. Buiten het eerder genoemde boek, zijn er nog twee, non-genre, titels van haar verschenen, alsmede een non-fictie boek getiteld Beroemde schilders dat precies daar over gaat als dat de titel suggereert.
Gemma groeide op in de jaren 50 – 60 van de vorige eeuw op het Brabantse platteland tussen de boeren. Ze studeerde Wijsgerig & Historische Pedagogiek aan de Universiteit Utrecht. Werd pedagoog en werkte met en voor jeugd in het jeugdwerk, in het basisonderwijs en in het hoger beroepsonderwijs. Toen haar twee zoons op de middelbare school zaten hield ze ineens tijd over. Ze ging schrijfcursussen volgen en op het moment dat haar verhalen zo uitdijden dat ze het overzicht dreigde te verliezen, nam ze ontslag om fulltime te schrijven. Dat was in 2017.
Nu dus Zorgen voor later. Tien dystopische toekomstverhalen. Gemma heeft natuurlijk al wat ervaring met fantastiek, maar een dystopische bundel voor Young Adults is toch weer een ander paar mouwen. Maar goed… mijn belangstelling was zeker gewekt en ik was benieuwd naar wat deze dystopische bundel me brengen zou. We zullen de afzonderlijke verhalen eens overlopen!
Het opent met de tekst van What a Wonderfull World van Louis Armstrong, wat ik enigszins vreemd vind voor een Dystopische verhalenbundel. Je zou het eerder verwachten bij een Utopische verhalenbundel. Maar goed… ergens heeft het ook wel wat, al weet ik niet goed wat dan.
– Stel je voor (YSF)
In een scenario van stijgend water, evacuatie naar hoger gelegen land, bereid Abdurrah zich voor. Zijn ouders kochten een boot, zodat ze niet afhankelijk zouden zijn van de hoogte van de waterspiegel. Ze zouden vertrekken naar het eilandenrijk van Indonesië. Abdurrah laat zijn vriendinnetje Daisy node achter. Prachtig en dramatisch verhaal!
– Onze Drijl (YSF)
In een radioactieve hel, die de toekomst is in dit verhaal, ligt Prota te bevallen van haar eersteling. Sikander de Grote, de vader van het kind, is een clanhoofd, een leider van een nomadisch volk. Als het kind geboren wordt, gaat het meteen gecontroleerd worden. Tien teentjes, tien vingertjes, twee ogen… dat is de norm. Voldoe je daar niet aan… vernietiging. En de moeder… Mooi verteld verhaal in een verschrikkelijk wereldbeeld!
– Eindelijk veilig (YSF)
In een wereld, die gebombardeerd wordt met ruimtepuin, waagt de fietsende bezorger van pakjes, Finn, dagelijks zijn leven. De wereld bestaat uit superrijken en armen in alle gradaties. Finn’s vriend, Azibo, is werkeloos en dreigt, na een dramatische gebeurtenis, in opstand te komen. Mooi dramatisch verhaal, maar wat naar mijn idee niet geheel en al af is!
– De laatstekeerkaartjes (YSF)
Een ietwat vreemd aandoend verhaal over een jongen, Fos, die in de klas telkens kaartjes heeft om bijvoorbeeld de laatste ijsbeer te gaan zien. De laatste kolibrie, de laatste poolvos… Fossie’s vader organiseert de dure uitstapjes, naar de laatste keren. Zijn vader is rijk en heeft een groot jacht. Yaro-Yaro is een jonge klimaatvluchteling uit Tsjaad. De verhalen die hij te vertellen heeft. Uiteindelijk… toch leuk verzonnen, maar of het erg realistisch is…
– Burgerplicht (YSF)
Artimis doet mee aan de breikampioenschappen. Hij werd vierde, maar door een noodlottig ongeval door een van de finalisten, doet hij alsnog mee in de finale. Tegelijkertijd wordt hij opgeroepen om zijn burgerplicht te vervullen. Wat het een met het ander te maken heeft? Lees en huiver. Het is een beetje een verhaal dat aantrekt en afstoot, maar dan wel met een onverwacht einde!
– Blauwkapje (YSF)
Gemma Geurts heeft in Blauwkapje een wereld geschapen waarin droogte centraal staat. Ze beschrijft het leven van een meisje in een dor en stoffig Amsterdam. Haar moeder is de buurtpispoepophaler en haar vader palingboer. Geanimeerd vertelt Gemma hoe het leven van Blauwkapje en haar familie naar de gallemiezen gaat!
– Duizend is het doel (YSF)
Een journaliste interviewt Vrouwe Maria. De journaliste is een slachtoffer van deze Vrouwe en wacht al eeuwen haar kans af, maar nu is het zover. Ze wil haar een verklaring afdwingen over een gebeurtenis in Bhutan, waarbij een voorouder van haar, slachtoffers werd. Een wat minder geslaagd verhaal met een dubieus einde!
– Een match (YSF)
Virussen die hun bron hebben in de permafrost in Siberië en vrijkomen, zorgen voor vele mutaties en verminkingen. Toch heeft de mensheid er iets op gevonden. Mooie originele vondst! Toch had ik wat moeite het voor mijn geestesoog te visualiseren.
– Halleluja godverdomme (YSF)
Bijzonder amusant dystopisch verhaal over een overstroomd Nederland en een zelfbenoemde priester, die over de datum jodiumpillen slikt om gezag te krijgen met een gele huidskleur. Wat als…
– Alle vogels zijn aan het nestelen (YSF)
Een should be sprookje. Een naïef sprookje, welteverstaan! Uitgaande van de grootste positiviteit die er maar voor te stellen is. In alle gevallen: Te!! Maar… hoewel een onmogelijkheid… toch een mooie droom. Te mooi om waar te zijn, maar toch…
Welaan… einde van Zorgen voor later. Over het algemeen kan ik er best wel behoorlijk positief over zijn. Een paar verhalen zijn wat minder, een paar andere schitterend. Als je een en ander bij elkaar optelt en aftrekt, dan kom het toch leuk uit de bus. Voordat ik eraan begon had ik toch een of twee twijfels, maar nu… gewoon doen!!!
Jos Lexmond